‏4 عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن، ‏5 زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.

‏6 از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش، ‏7 چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید. ‏8 لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت.

‏9 آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد.

‏10 حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن، ‏11 زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید.

‏12 وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده.

‏13 از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت. ‏14 او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد.

‏15 پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد ‏16 و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد.

‏17 به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛ ‏18 زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت.

‏19 ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار ‏20 و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن، ‏21 زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد.

‏22 نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار. ‏23 در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده. ‏۲۴و۲۵ فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

‏26 ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر. ‏27 بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است. ‏28 او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند.

‏29 مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟ ‏30 کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود. ‏31 پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛ ‏32 زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید. ‏33 چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد. ‏34 مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد. ‏35 خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟»